Η παγκόσμια κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκη και σοβαρή, και το έδαφος της επισιτιστικής ασφάλειας υφίσταται βαθιές αλλαγές.
Η μεγάλης κλίμακας κατανάλωση τροφίμων από τη βιοενέργεια είναι ο κύριος λόγος για την στροφή της αλλαγής στο τρέχον παγκόσμιο πρότυπο προσφοράς και ζήτησης τροφίμων.Τα τελευταία χρόνια, οι υψηλές τιμές του πετρελαίου προώθησαν την ταχεία ανάπτυξη της βιοενέργειας, αύξησαν σημαντικά τη ζήτηση για πρώτες ύλες όπως το καλαμπόκι, η ζάχαρη, η ελαιοκράμβη και η σόγια και άλλαξαν τη μακροπρόθεσμη κατάσταση του παγκόσμιου πλεονάσματος τροφίμων.Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, η παγκόσμια κατανάλωση καλαμποκιού αυξήθηκε κατά 3,3% ετησίως τα τελευταία πέντε χρόνια, εκ των οποίων το καλαμπόκι που καταναλώνεται από την αιθανόλη καυσίμου αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 70%.Οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να αναπτύσσουν βιοενέργεια σε μεγάλη κλίμακα το 2002. Μέχρι το 2010, η κατανάλωση αιθανόλης καυσίμου σε καλαμπόκι έφτασε τους 128 εκατομμύρια τόνους, που ισοδυναμεί με το 41% της παραγωγής καλαμποκιού στις Ηνωμένες Πολιτείες και το 25% της παγκόσμιας παραγωγής καλαμποκιού.Ταυτόχρονα, το 50% της παραγωγής ζαχαροκάλαμου της Βραζιλίας χρησιμοποιείται για την παραγωγή αιθανόλης καυσίμου, το 20% του παγκόσμιου σογιέλαιου, το 30% του φοινικέλαιου στη Νοτιοανατολική Ασία, το 20% του κραμβέλαιου στον κόσμο και το 65% του κραμβέλαιου της ΕΕ χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοντίζελ, η οποία έχει επιδεινώσει την αστάθεια της παγκόσμιας αγοράς ζάχαρης και φυτικών ελαίων.Εξαιρουμένου του καλαμποκιού που καταναλώνεται από την αιθανόλη καυσίμου, η μέση ετήσια αύξηση της παγκόσμιας κατανάλωσης σιτηρών ήταν μόνο 1,1%, ελαφρώς χαμηλότερη από το επίπεδο αύξησης του πληθυσμού του 1,2% την ίδια περίοδο.Η παγκόσμια κατάσταση προσφοράς και ζήτησης τροφίμων δεν θα ήταν τόσο τεταμένη.
Επιπλέον, η ταχεία οικονομική ανάπτυξη των χωρών των αναδυόμενων αγορών και η συνεχής αναβάθμιση της δομής της κατανάλωσης έχουν προωθήσει τη συνεχή αύξηση της ζήτησης τροφίμων και σταδιακά άλλαξαν το πρότυπο της παγκόσμιας προσφοράς και ζήτησης τροφίμων.Για παράδειγμα, η Ινδία έχει γίνει ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φοινικέλαιου και ζάχαρης στον κόσμο.
Η κλιματική αλλαγή και τα συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν επίσης επηρεάσει άμεσα την αποτελεσματική προσφορά τροφίμων παγκοσμίως.Επί του παρόντος, η παγκόσμια παραγωγή σιτηρών συγκεντρώνεται κυρίως σε περιοχές με λιγότερους ανθρώπους και περισσότερη γη και πλούσιους γεωργικούς πόρους, όπως η Βόρεια και η Νότια Αμερική, που αντιπροσωπεύουν το 26,2% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής σιτηρών και το 55% των παγκόσμιων εξαγωγών σιτηρών από αυτές τις δύο περιοχές.Ωστόσο, η προσφορά τροφίμων στην Ασία και την Αφρική είναι περιορισμένη εδώ και πολλά χρόνια, και τα ετήσια εισαγόμενα τρόφιμα ισοδυναμούν με περισσότερο από το 70% των συνολικών εισαγωγών παγκοσμίως.Υπό το υπόβαθρο της υπερθέρμανσης του πλανήτη και των συχνών φυσικών καταστροφών, η νέα παγκόσμια προσφορά και εξαγωγή τροφίμων είναι πιο συγκεντρωμένη σε λίγες χώρες και το παγκόσμιο σύστημα προσφοράς και τιμών τροφίμων είναι πιο εύθραυστο.Ειδικότερα, κάθε καταστροφικός καιρός στις μεγάλες χώρες παραγωγής τροφίμων θα οδηγήσει σε σημαντικές διακυμάνσεις στην παραγωγή τροφίμων, οι οποίες όχι μόνο θα έχουν βαθύ αντίκτυπο στην παγκόσμια αγορά τροφίμων, αλλά θα επηρεάσουν άμεσα την επισιτιστική ασφάλεια των χωρών με έλλειψη τροφίμων.
Μετά τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες υιοθέτησαν χαλαρή νομισματική πολιτική για να αυξήσουν τον κίνδυνο παγκόσμιου πληθωρισμού, ο οποίος είναι επίσης σημαντικός παράγοντας που οδηγεί στην απότομη άνοδο των παγκόσμιων τιμών των τροφίμων.Επιπλέον, με την αυξητική τάση της «ενέργειας» και της «χρηματοδότησης» των σιτηρών, η τάση σύνδεσης μεταξύ της τιμής των σιτηρών και της τιμής του πετρελαίου είναι πιο εμφανής, η οποία σχετίζεται στενότερα με τη διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του δολαρίου ΗΠΑ, πιο εμφανής υπό την επίδραση της κερδοσκοπικής κερδοσκοπίας κεφαλαίου, και η διακύμανση της τιμής των σιτηρών στη διεθνή αγορά θα γίνει πιο έντονη.Όπως επισημάνθηκε από στελέχη του WFP, η αύξηση των τιμών των τροφίμων προκάλεσε ένα «σιωπηλό τσουνάμι», το οποίο όχι μόνο επηρέασε άμεσα τη διαβίωση σχεδόν 100 εκατομμυρίων ανθρώπων και τα επισιτιστικά προβλήματα περισσότερων από 1 δισεκατομμυρίου ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, αλλά θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε μια σοβαρή πολιτική κρίση και απειλεί την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική σταθερότητα των αναπτυσσόμενων χωρών.
Με τα χρόνια, λόγω των υψηλών επιδοτήσεων για τη γεωργία στις ανεπτυγμένες χώρες, η διεθνής αγορά γεωργικών προϊόντων έχει στρεβλωθεί σοβαρά, κάνοντας πολλές αναπτυσσόμενες χώρες να βασίζονται υπερβολικά στα τρόφιμα χαμηλού κόστους που παρέχουν οι ανεπτυγμένες χώρες, κάνοντας σοβαρά λάθη στις στρατηγικές αγροτικής ανάπτυξης και αγνοώντας τις επενδύσεις στην αγροτική ανάπτυξη, με αποτέλεσμα τη μείωση της αγροτικής παραγωγικότητας και την αποτυχία ουσιαστικής επίλυσης του προβλήματος της επισιτιστικής ασφάλειας.Μόλις μειωθεί η παραγωγή τροφίμων των μεγάλων χωρών παραγωγής και σημειωθούν παγκόσμιες διακυμάνσεις στις τιμές των τροφίμων, οι αναπτυσσόμενες χώρες με έλλειψη τροφίμων θα πέσουν σε σοβαρή κρίση και λιμό.Τα διδάγματα της ιστορίας είναι βαθιά.Οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να δώσουν μεγάλη σημασία στην παραγωγή τροφίμων, να παίξουν ενεργά τον ρόλο της πολιτικής και των επενδύσεων, ειδικά στο πλαίσιο της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής, να δώσουν προσοχή στη βελτίωση της παραγωγικής αποδοτικότητας των μικρών αγροτών, να προσπαθήσουν να ενισχύσουν τη συνολική ικανότητα παραγωγής τροφίμων και να βελτιώσουν πλήρως ικανότητα επισιτιστικής ασφάλειας.
Ώρα δημοσίευσης: Δεκ-16-2021